اسکولیوز یک انحنای جانبی ستون فقرات است که اغلب در نوجوانان تشخیص داده میشود. در حالی که اسکولیوز می‌تواند در افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی رخ دهد، علت اکثر اسکولیوزهای دوران کودکی ناشناخته است.
اکثر موارد اسکولیوز خفیف هستند، اما در برخی موارد، انحنا با رشد کودکان بدتر میشود. اسکولیوز شدید می‌تواند ناتوان کننده باشد. یک انحنای شدید ستون فقرات می‌تواند فضای درون قفسه سینه را محدود و عملکرد صحیح ریه‌ها را دشوار کند.
انواع مختلف اسکولیوز و علل آن
اگرچه هنوز هم بسیاری از سؤالات بی‌پاسخ در مورد چگونگی و چرایی ایجاد اسکولیوز و انحراف ستون فقرات وجود دارد، علل شناخته شده‌ای برای سه مورد از چهار نوع اصلی این بیماری وجود دارد: اسکولیوز مادرزادی، اسکولیوز عصبی و عضلانی و اسکولیوز نو پدید بزرگسالان. دسته چهارم و نوع ایدیوپاتیک بیماری، عمدتاً در کودکان دیده میشود اما در بزرگسالان نیز ممکن است ایجاد شود.
اسکولیوز مادرزادی ، عصبی و عضلانی و ایدیوپاتیک عمدتا در کودکان دیده میشود.
اسکولیوز مادرزادی
اسکولیوز مادرزادی ناهنجاری ستون فقرات است که افراد با آن متولد می‌شوند. در این موارد ناهنجاری استخوانی وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد انحراف ستون فقرات شود. اگرچه ما می‌دانیم که تشکیل نادرست استخوان‌ها چگونه می‌تواند باعث ایجاد ناهنجاری ستون فقرات شود، اما متخصصین هنوز مطمئن نیستند که چرا افراد با ناهنجاری استخوانی متولد می‌شوند.
اسکولیوز عصبی عضلانی
اسکولیوز عصبی عضلانی در کودکان با شرایط پزشکی ایجاد میشود که توانایی بدن در کنترل عضلات حامی ستون فقرات را مختل می‌کند. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های پزشکی که باعث ایجاد اسکولیوز عصبی عضلانی می‌شوند عبارتند از:
- سندرم مارفان: سندرم مارفان به عنوان یک اختلال ژنتیکی در بافت همبندی بدن شناخته میشود. این بیماری معمولاً روی افراد قد بلند و لاغر با اندام‌های بلند تأثیر می‌گذارد.
- دیستروفی عضلانی: دیستروفی عضلانی (MD) یک بیماری پیشرونده نادر است که بر عضلات اختیاری که کنترل حرکت پاها، بازوها و تنه را بر عهده دارند، تأثیر می‌گذارد. انحراف ستون فقرات یک مشکل شایع برای مبتلایان به دیستروفی عضلانی است.
- فلج مغزی: فلج مغزی شرایطی است که با اختلال در هماهنگی عضلات ایجاد میشود. در بسیاری از موارد، فلج مغزی در کودکان به دلیل آسیب مغزی که قبل یا هنگام زایمان رخ داده است، ایجاد میشود.
- اسپینا بیفیدا: سپینا بیفیدا یک نقص مادرزادی ستون فقرات است که در آن شکافی در ستون فقرات وجود دارد که بخشی از نخاع و مننژهای آن را در معرض استخوان‌های ستون فقرات قرار می‌دهد. این امر می‌تواند باعث فلج اندام تحتانی شود و همچنین می‌تواند بر عملکرد ذهنی فرد تأثیر بگذارد.
اسکولیوزیس ایدیوپاتیک در بزرگسالی
وقتی بیشتر افراد به انحراف ستون فقرات فکر می‌کنند ، یک دختر 16 ساله به ذهن آنها می‌آید. در حالی که اسکولیوز ایدیوپاتیک می‌تواند در نوزادان و نوجوانان و همچنین نوجوانان ایجاد شود، و شایع‌ترین سن تشخیص آن بین 10 تا 18 سال است. این مرحله بلوغ را پوشش می‌دهد و بالاترین خطر پیشرفت را به همراه دارد زیرا جهش رشد عامل بزرگی برای این سن است.
اسکولیوزیس ایدیوپاتیک در بزرگسالی شایع‌ترین شکل این بیماری است که 4 تا 5 درصد از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اسکولیوزیس ادیوپاتیک در زنان بیشتر دیده میشود، و در حالی که دلایل این امر کاملاً درک نشده است، اما یک تئوری رایج این است که این بیماری می‌تواند مربوط به بلوغ وضعیتی باشد. از آنجا که زنان در دوران بلوغ،در مدت زمان کمتر دارای رشد بیشتری هستند، این امر احتمال ابتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک در بزرگسالی را در زنان افزایش می‌دهد.
اسکولیوز نوظهور بزرگسالان
اسکولیوز نوظهور بزرگسالان نوع چهارم این بیماری را تشکیل می‌دهد، در حالی که بسیاری از موارد اسکولیوز بزرگسالان پسوند نوجوانانی دارند که تشخیص داده نشده‌اند و با بزرگسالی پیشرفت کرده‌اند با این وضعیت اسکولیوز نوظهور بزرگسالان متفاوت است.
بزرگسالان بدون سابقه اسکولیوز در دوران نوجوانی که به این عارضه مبتلا می‌شوند در دسته (اسکولیوز de novo ) می‌گیرند. در اکثر این موارد، ناهنجاری‌های ستون فقرات به دلیل تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات که با پیری همراه است، ایجاد میشود.
اسکولیوز نوظهور بزرگسالان دارای چهار نوع زیر مجموعه اسکولیوز است که بزرگسالان ممکن است به آن مبتلا شوند:
- اسکولیوز دژنراتیو: اسکولیوز دژنراتیو در افراد مسن اتفاق می‌افتد که دیسک‌های ستون فقرات به دلیل اثرات طبیعی پیری رو به زوال است و این امر می‌تواند منجر به ایجاد انحنای غیرطبیعی ستون فقرات شود.
- اسکولیوز آسیبی: در حالی که متخصصان از ایجاد تروما شدید برای ایجاد این نوع از بیماری مطمئن نیستند، اما حوادث می‌تواند باعث ایجاد ناهنجاری‌های ستون فقرات شود.
- اسکولیوز پاتولوژیک: اسکولیوز پاتولوژیک در صورت وجود تومورها و فشار آوردن به ستون فقرات ایجاد میشود. فشاری که تومورها روی ستون فقرات اعمال می‌کنند می‌تواند باعث ایجاد انحراف در بدن شود.
- اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگسالان: در حالی که این نوع بیماری می‌تواند در هر فردی ایجاد شود، مواردی که از اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگسالان دیده میشود بسیار نادر است. در بیشتر موارد، همان طور که قبلاً ذکر شد، این موارد پسوند موارد بیماری با علت ناشناخته است که علت آنها تشخیص داده نشده‌اند، البته، تأیید و پیگیری این موارد دشوار است.
علائم و نشانه‌های اسکولیوز
اگر فردی به اسکولیوز دچار باشد، هنگام ایستادن ممکن است کمی خم شود. همچنین ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- یک انحنای قابل مشاهده در پشت
- شانه‌ها، کمر یا باسن ناهموار به نظر می‌رسند.
- یک تیغه شانه بزرگتر به نظر می‌رسد.
- دنده‌ها در یک طرف بدن فرد نسبت به طرف دیگر مقداری جلوتر آماده‌اند.
علاوه بر علائم قابل مشاهده، اسکولیوز ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- درد کمر
- خشکی کمر
- درد و بی‌حسی در پاها (ناشی از فشرده شدن اعصاب)
- خستگی به دلیل کشیدگی عضلات
عوامل خطر
عوامل خطر برای ایجاد شایع‌ترین نوع اسکولیوز عبارتند از:
- سن: علائم و نشانه‌ها معمولا در نوجوانی شروع میشود.
- جنسیت: اگرچه هم پسران و هم دختران تقریباً به یک اندازه در معرض خطر ابتلا به اسکولیوز خفیف هستند، دختران در معرض خطر بسیار بالاتری برای بدتر شدن منحنی هستند و نیاز به درمان دارند.
- سابقه فامیلی: اسکولیوز می‌تواند ارثی باشد، اما اکثر کودکان مبتلا به اسکولیوز سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند.
عوارض
در حالی که اکثر افراد مبتلا به اسکولیوز دارای شکل خفیف این اختلال هستند، اسکولیوز گاهی اوقات ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد، از جمله موارد زیر:
- مشکلات تنفسی. در اسکولیوز شدید، قفسه سینه ممکن است به ریه‌ها فشار بیاورد و تنفس را دشوارتر کند.
- مشکلات کمر: افرادی که در کودکی به اسکولیوز مبتلا بودند ممکن است در بزرگسالی بیشتر به کمر درد مزمن مبتلا شوند، به خصوص اگر انحنای غیرطبیعی آنها زیاد و درمان نشده باشد.
- ظاهر. همانطور که اسکولیوز بدتر میشود، ممکن است تغییرات محسوس‌تری ایجاد کند- از جمله ناهمواری باسن و شانه‌ها، دنده‌های برجسته، و جابجایی کمر و بالا تنه به سمت پهلو. ظاهر افراد مبتلا به اسکولیوز اغلب گویای عارضه‌ی آنها هست.
تشخیص
معاینه فیزیکی ستون فقرات اولین اقدامی است که پزشک انجام می‌دهد تا تشخیص دهد که آیا به اسکولیوز مبتلا هستید یا خیر. پزشک. همچنین ممکن است برخی آزمایشات تصویربرداری را برای مشاهده دقیق ستون فقرات تجویز کند.
معاینه بدنی
در حالت ایستاده وقتی دست‌هایتان در دو طرف پهلوها قرار دارد، پزشک پشت شما را معاینه می‌کند. او انحنای ستون فقرات و تقارن شانه‌ها و ناحیه کمرتان را بررسی می‌کند.
در مرحله بعد، پزشک از شما می‌خواهد که به جلو خم شوید تا وجود هر گونه انحنا در قسمت فوقانی و تحتانی کمرتان را بررسی کند.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایش‌های تصویربرداری که پزشک به منظور مشاهده اسکولیوز تجویز می‌کند عبارتند از:
- اشعه ایکس: در این آزمایش، از تابش مختصر برای ایجاد تصویری از ستون فقرات شما استفاده میشود.
- اسکن ام آر آی: این آزمایش از امواج رادیویی، و مغناطیسی برای به دست آوردن تصویری دقیق از استخوان‌ها و بافت اطراف آنها استفاده می‌کند.
- سی تی اسکن: در این آزمایش، اشعه ایکس در زوایای مختلف گرفته میشود تا یک تصویر 3 بعدی از بدن به دست آید.
- اسکن استخوان: این آزمایش یک محلول رادیواکتیو را که به خون شما تزریق میشود و در ناحیه‌هایی با گردش خون بالا متمرکز میشود، تشخیص داده و ناهنجاری‌های ستون فقرات را برجسته می‌کند.
درمان
درمان اسکولیوز به عوامل متعددی بستگی دارد- درجه انحنای ستون فقرات یکی از اصلی‌ترین موارد است. عوامل دیگر شامل سن شما، احتمال ادامه رشد بدن، میزان و نوع انحنا، و نوع اسکولیوز است.
درمان در بزرگسالان
کمر درد یکی از مشکلات اصلی ناشی از اسکولیوز در بزرگسالان است، بنابراین هدف از درمان عمدتاً تسکین درد است.
داروهای مسکن
قرص‌های مسکن ممکن است به تسکین دردی که می‌تواند با اسکولیوز مرتبط باشد کمک کند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، معمولاً اولین درمانی هستند که توصیه میشود. این مسکن‌ها را می‌توان بدون نسخه از داروخانه‌ها خریداری کرد.
ورزش
فعالیت‌هایی که باعث تقویت و کشش عضلات کمر میشود ممکن است به کاهش درد کمک کنند. ورزش همچنین می‌تواند به شما در حفظ وزن سالم کمک کند، که می‌تواند فشار روی کمر را کاهش دهد.
مهم نیست که چه نوع تمرینی را انتخاب می‌کنید، نکته مهم این است که کمر خود را در حرکت نگه دارید. ورزشی را انتخاب کنید که از آن لذت می‌برید و احتمالاً می‌توانید به آن پایبند باشید.
برخی از افراد ممکن است از انجام تمرینات پشت که توسط فیزیوتراپیست آموزش داده میشود نیز بهره‌مند می‌شوند. بعید است که این تمرینات انحنای ستون فقرات شما را بهبود بخشند، اما ممکن است به کاهش و بهبود درد کمک کنند.
در صورتی که به اسکولیوز مبتلا هستید، بهتر است قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با یک فیزیوتراپیست صحبت کنید تا بی خطر بودن تمرینات را بررسی کند.
تزریقات نخاعی
اسکولیوز گاهی اوقات می‌تواند اعصاب داخل و اطراف ستون فقرات شما را تحریک کند یا به اعصاب اطراف فشار وارد کند و باعث درد، بی‌حسی و احساس سوزن سوزن شود که می‌تواند در ناحیه کمر تا پاها احساس شود.
در این موارد، تزریق استروئیدها و بی‌حسی موضعی به پشت ممکن است به از بین بردن درد کمک کند.
بریس
بریس اغلب در بزرگسالان مبتلا به اسکولیوز استفاده نمی‌شود، اما می‌تواند با پشتیبانی از ستون فقرات، درد را تسکین دهد.
اگر به اندازه کافی برای انجام عمل آماده نیستید، بریس ممکن است به عنوان جایگزینی برای جراحی در نظر گرفته شود.
جراحی
اکثر بزرگسالان مبتلا به اسکولیوز نیازی به جراحی رفع فشار کمری ندارند.
اما در صورت دارا بودن علائم زیر، ممکن است جراحی لازم باشد:
- انحنای ستون فقرات شما شدید است یا به طور قابل توجهی بدتر میشود.
- کمر درد شدید دارید و سایر درمان‌ها کمکی به کاهش درد شما نکرده است.
- اعصاب ستون فقرات شما در حال تحریک یا له شدن هستند.
انواع جراحی
ممکن است از تکنیک‌های جراحی مختلفی استفاده شود، از جمله موارد زیر:
- لامینکتومی– جایی که بخشی از 1 استخوان در ستون فقرات شما (مهره ها) برداشته میشود تا فشار روی عصب آسیب دیده کاهش یابد.
- دیسککتومی– که در آن بخشی از 1 دیسک بین مهره‌ها برداشته میشود تا فشار روی عصب کاهش یابد.
- فیوزن ستون فقرات– جایی که 2 یا چند مهره به یکدیگر متصل می‌شوند تا ستون فقرات را تثبیت، تقویت و صاف کنند.
در بسیاری از موارد، ترکیبی از این تکنیک‌ها استفاده خواهد شد.
درمان در کودکان
اگر فرزند شما مبتلا به اسکولیوز باشد، درمان توصیه شده به سن او، شدت انحنا و اینکه آیا بدتر میشود یا نه بستگی دارد.
بسیاری از کودکان نیازی به درمان نخواهند داشت و تنها تعداد کمی از آنها به عمل جراحی نیاز دارند.
نظارت
درمان همیشه برای کودکان کم سن و سال ضروری نیست، زیرا ستون فقرات آنها ممکن است با رشدشان صاف شود.
اما در صورتی که منحنی به خودی خود اصلاح نشود، خطر کوچکی وجود دارد که می‌تواند فضای رشد اندام‌ها را کاهش دهد، بنابراین نظارت دقیق توسط یک متخصص مهم است.
متخصص ممکن است برای نظارت بر منحنی و تصمیم‌گیری در مورد نیاز به درمان، معاینات منظم و اشعه ایکس را توصیه کند.
نظارت منظم ممکن است برای کودکان با سن بیشتر مبتلا به اسکولیوز خفیف نیز توصیه شود، زیرا اگر منحنی آنها با گذشت زمان بدتر نشود، ممکن است نیازی به درمان نباشد.
گچ
در نوزادان و کودکان نوپا، ممکن است درمان برای کمک به صاف کردن ستون فقرات در حین رشد توصیه شود.
این درمان شامل گچ گرفتن پشت کودک است.
گچ دائمی است و نمی‌توان آن را جدا کرد، اما هر چند ماه یک بار با رشد فرزند عوض میشود.
اغلب متقاعد کردن کودک به استفاده از گچ راحت‌تر از این است که از او بخواهید هر روز از بریس استفاده کند.
بریس
اگر انحنای ستون فقرات کودک در حال بدتر شدن است، متخصص ممکن است توصیه کند که در هنگام رشد از بریس پشت استفاده کند.
بریس منحنی را اصلاح نمی‌کند، اما ممکن است به جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کند. هنوز تردیدهایی در مورد نحوه عملکرد بریس‌ها وجود دارد، بنابراین همه متخصصان اسکولیوز استفاده از آنها را توصیه نمی‌کنند.
بریس:
- برای تناسب اندام کودک شما سفارشی ساخته خواهد شد
- معمولاً از پلاستیک سفت و سخت ساخته میشود، اگرچه گاهی اوقات بریس‌های انعطاف پذیر در دسترس هستند.
- طوری طراحی شده است که زیر لباس‌های گشاد خیلی قابل مشاهده نیست.
- معمولاً باید 23 ساعت در روز پوشیده شود.
- با اکثر فعالیت‌های روزمره تداخل ندارد- معمولاً فقط برای حمام کردن، دوش گرفتن، شنا و ورزش‌های تماسی باید برداشته شود.
کودک شما معمولا تا زمانی که در حال رشد است باید از بریس استفاده کند. به این معنی که برخی از کودکان فقط تا حدود سن 16 یا 17 سالگی مجبور به استفاده از بریس هستند.
جراحی
در صورتی که برخلاف انجام تمام روش‌ها، اسکولیوز کودک همچنان بدتر میشود یا در صورت شدید بودن اسکولیوز و متوقف شدن رشد کودک، ممکن است جراحی توصیه شود.
نوع جراحی ارائه شده به سن کودک شما بستگی دارد.
جراحی در کودکان
کودکان کم سن و سال‌تر- عموماً زیر 10 سال- می‌توانند برای قرار دادن میله های مخصوص در کنار ستون فقرات عمل شوند. این کار می‌تواند به جلوگیری از بدتر شدن منحنی ناشی از رشد ستون فقرات کمک کند.
پس از عمل، کودک شما باید هر چند ماه یک بار به متخصص خود مراجعه کند تا میله‌ها برای هماهنگی با رشدش بلند شوند.
بسته به نوع میله‌های مورد استفاده، عمل به شرح زیر است:
- در طی یک عمل که جزئی میله‌ها از طریق یک برش کوچک در پشت قرار داده می‌شوند.
- از یک کنترل از راه دور که آهنرباهای داخل میله‌ها را فعال می‌کند استفاده میشود- برای بلند کردن این میله‌ها نیازی به برش نیست.
حتی در صورت انجام عمل جراحی، ممکن است کودک شما نیاز به استفاده از بریس برای محافظت از کمرش داشته باشد.
وقتی رشد آنها متوقف شد، میله‌ها را می‌توان برداشت و یک عمل نهایی برای صاف کردن ستون فقرات آنها انجام داد.
جراحی در نوجوانان و جوانان
نوجوانانی که رشدشان متوقف شده است، می‌توانند عمل جراحی به نام فیوژن ستون فقرات را برای اصلاح انحنا انجام دهند.
این یک عمل بزرگ است که در آن ستون فقرات با استفاده از میله‌های فلزی، پیچ‌ها، قلاب‌ها یا سیم‌ها، همراه با تکه‌هایی از استخوان گرفته شده از سایر نقاط بدن، اغلب از لگن، صاف میشود.
و این لوازم معمولاً برای همیشه در جای خود باقی می‌مانند.
اکثر افراد:
- حدود یک هفته بعد از عمل در بیمارستان بستری می‌شوند.
- می‌توانند پس از چند هفته به مدرسه بازگردند.
- بعد از چند ماه می‌توانند ورزش کنند– اگرچه ممکن است لازم باشد که از ورزش‌های تماسی برای مدت طولانی‌تری اجتناب کنند.
گاهی اوقات افراد پس از جراحی برای محافظت از کمر در هنگام بهبودی، نیاز به استفاده از بریس دارند.
